Çorlu Tren Cinayeti ve TCDD’nin Sorumluluğu

İnsan hayatına değer vermeyen, hesap vermeyen faşist yönetimden biz halk olarak hesap soracağız. Saçma sapan ölümlerin son bulması yalnız halkların ellerindedir.

8 Temmuz’da Uzunköprü’den kalkan trenin saat 17.00’de Çorlu Sarılar Mevkiinde raydan çıkmasıyla meydana gelen sözüm ona Tren Kazası hakkında Gerek Ulaştırma Bakanı, gerekse Kaza  Araştırma Ve İncelemeden Sorumlu Komisyon başkanı Prof. Mustafa Karaşahin atanır atanmaz olay yerini ve kazayı görmeden yaptıkları basın açıklamasında iklim değişikliği ve aşırı yağışı kaza nedeni olarak gösterdiler.

Yağmura bağlı heyelan nedeniyle altında toprak kalmayan ve (Sonradan bir yaralının daha ölmesiyle) 25 kişinin ölümüne 338 kişinin yaralanmasına yol açan menfezin altında toprağın boşalmasıyla meydana gelen tren faciası ‘Tren yolunu kontrol eden bekçiler yok muydu?’ sorusuna neden oldu. TCDD’de yaya bekçi sisteminin kademeli olarak sonlandırıldığı denetimlerin motorize ekipler tarafından yapılmasının yeterli olmadığı ortaya çıktı.

Facia sonrası hatırlanan TCDD verilerine göre; Türkiye’de şu an 59 yol bekçisi var. Emekliliği gelen bekçinin yerine ise yeni personel alımı yapılmıyor. Yani tren raylarının denetimi motorize ekiplere emanet. Facianın lokomotif ve ilk vagonunun geçişinden sonra, menfezin altındaki toprağın kayması ve rayların boşlukta kalması sonucu meydana geldi. Uzun süre kapalı olan tren yolunun, 1 Mayıs 2018’de yani kazadan yaklaşık bir buçuk ay önce seferlere açıldığı öğrenildi.

Çorlu Cumhuriyet Savcılığı ölümlü tren kazasıyla ilgili 2 makinistin ardından 4 kişinin daha ifadelerini almak üzere çağırdı. 2004’te Sakarya Pamukova’da 41 kişinin yaşamını yitirdiği hızlandırılmış tren faciasının ardından dönemin TCDD Genel Müdürü Süleyman Karaman AKP’den milletvekili seçilirken, makinistler 10 yıl süren yargılamanın ardından hapis cezası almışlardı.

TMMOB Genel Merkezi Açıklaması

TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi tarafından oluşturulan Teknik Heyetin yerinde yaptığı incelemeler de göstermektedir ki; “Çorlu Tren Faciası’na”, jeolojik-jeoteknik, hidroloji, hidro jeoloji gibi mühendislik parametrelerin dikkate alınmaması ile kontrol, izleme, bakım ve onarım süreçlerindeki ihmaller neden olmuştur. Haber kaynaklarından ve görgü tanıklarından alınan bilgi ve görsellere bakılırsa, ray ve zemin kontrolleri yapılmıyor. 
Raporda; yetkililerin “hava koşulları, aşırı yağış” açıklamalarına cevap olarak “ama rayların altından kayan toprak anlık bir heyelan değil gibi görünüyor. Zira arazi düz. Ani kaymalar yamaçlarda meydana gelir. Birileri işini yapmıyor veya yapamıyor” diyorlar. Yayınlayan Birim: GENEL MERKEZ)

BTS. 1 No’lu Şube Bşk. Ersin Elbuz

Taşeronlaşma ve liyakat sorunu kazaya davetiye çıkardı?

BTS (Birleşik Taşımacılık Sendikası) Başkanı 1 No’lu Şube Başkanı Ersin Elbuz, 2017 yılının Ocak ayından bu yana kazanın meydana geldiği bölgeden sorumlu olan 1. Bölge Yol Bakım Müdürlüğü’ne mühendis kökenli bir müdürün atanmış olduğunu kamuoyuna duyurduklarını TCDD’de yeniden yapılanma adı altında ‘yandaş kadro’ ataması yapılarak yolcuların güvenliğinin tehlikeye atıldığı uyarısı yaptıklarını söyledi. BTS (Birleşik Taşımacılık Sendikası) yöneticisi Elbuz, liyakat dışı atamayı yapan TCDD Genel Müdürü’nün de kazanın sorumluları arasında olduğuna işaret etti.

Kaza sonrası kamuoyunda TCDD’deki yol bekçisi kadrosunun kaldırılmış olmasının da kazada rol oynadığı konuşuldu. Ersin Elbuz, yalnız yol bekçisi kadrosunun kaldırılmasının değil demiryollarındaki tamir ve bakımın da özelleştirilmiş olmasının altını çizerek:  “Eskiden demiryolu hattının tamamını yaya olarak gezen yol bekçileri vardı. Belli bir mıntıkada hat boyunca yürürlerdi. Anahtarları vardı, gevşeyen vidayı sıkarlardı. Bugün hala var olan yol çavuşunun eskiden takımı da vardı. Bunlar da yolun bakımını yapıyordu. Şimdi yol çavuşunun takımı yok. Bunlar özelleştirildi. Personel sayısı azaltıldı. Bu alımlar taşeronlaştırıldı. İhale usulü verilince taşeron ne yapıyor? Ne kadar az adamla ne kadar çok para kazanırım? Nereden eksiltirim, hangi malzemeden kısarım da para kazanırım buna bakıyor”dedi.

Bu arada Halkalı-Muratlı arasındaki hatta bakım yapılması için açılan ihalenin, 7 Haziran 2018 tarihinde onaylanmasına rağmen ödenek yetersizliği nedeniyle 20 Haziran’da iptal edildiği de ortaya çıktı.

Birleşik Taşımacılık Sendikası: “Mühendislik hatası var”

KESK’e bağlı Birleşik Taşımacılık Çalışanları Sendikası, kazanın sorumluluğunu aşırı yağışa yüklemenin doğru olmadığı görüşünü savunuyor.

Amerika’nın Sesi’ne değerlendirmelerde bulunan BTS (Birleşik Taşımacılık Sendikası) İstanbul 1 No’lu Şube Başkanı Ersin Elbuz, “Menfezleri ve zemini yağış rejimini dikkate alarak yapmak gerekiyor. Olağanüstü bir yağmur durumunda rayların altındaki malzeme ve platformun buna dayanıklı olması lazım. Açık ki burada bir mühendislik hatası var. Şimdi makinistler ifadeye çağrılarak bu kazanın sorumluluğunu personel üzerine yıkmak istiyor olabilirler. Ama kim ki o hattaki ihale şartnamesini imzalamış, her kim ki standartlara uygun yapmamış kim ki o kontrolü ve denetimi yapmamış, esas sorumlular bunlar” dedi.

Hukukçular Ne Diyor?

İdarenin hizmet ve denetim kusuru örtülmeye çalışılmaktadır. Kaza yerinde devletin teknik bilirkişi incelemesi raporları hazırlanmadan demiryolu tamir edilmiş, devrilen vagonlar kaldırılmış, deliller karartılmıştır. Bakanlığın atadığı Kaza Tespit Komisyonu Başkanı Karaşahin daha önce Pamukova’da ki gibi “iklim koşulları nedeniyle aşırı yağış” diyerek adeta doğal afet nitelemesiyle idareyi aklayıcı beyanda bulunmuştur.

(Meteoroloji internet sayfasında aşırı yağış metrekareye 100 litre anlamına geldiği halde kaza günü olay yerinde metrekareye 32 litre yağış düşmüştür.)

Yargının elinde fotoğraf, video, basın haberleri, görgü tanıkları ve kazazede beyanları dışında delil kalmamıştır. Görüntüler tek başına delil olamayacağına göre mahkemenin atayacağı bilirkişiye göre bu fotoğraf, video ve görgü tanıklarının beyanlarıyla birlikte ilk teknik incelemeyi yapan Çorlu Makine Mühendisleri ve TMMOB. Jeoloji Mühendisleri Odaları raporları eşlik etmesi halinde gerçek suçlular ve kusur dereceleri ortaya çıkabilecektir.

Çorlu Tren Kazasında sorumluluğu olduğu düşünülen Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı, TCDD A.Ş Yönetim Kurulu, demiryolunun tamir ve bakımını üstlenen müteahhit ve makinistlerin Demiryolu Yönetmeliği gereği demiryolunun menfez ve raylarının elden geçirilmesinde işin gerektirdiği teknik özeni göstermemeleri, ihaleye çıkartanların şartnamelerindeki kusurları, demir yolunun elden geçirilme aralığı, bakım ile 2018 bakım ihalesinin iptali, görevli çavuş ve ekip kontrol sisteminin sona erdirilmesi gibi konularda hizmet ve kontrol kusurları olası bir kazaya davetiye çıkarmış olabileceğinden Çorlu Cumhuriyet Savcılığı ve Ceza Mahkemesi’nin olası kasıt derecesinde şüpheli sorumluları araştırması gerekiyor.

Mağdur Anne “Kaza değil, cinayet!”

Tekirdağ Demokrasi Platformunun Çorlu Sarılar Mahallesi’nde düzenlediği basın toplantısında açıklamayı TMMOB adına Tekirdağ Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı okudu.

Onun ardından faciada ailesinden 3 kişiyi kaybeden mağdur anne Zeliş Güvenç Bilgin “Bu kaza değil, cinayettir. Eşeledikçe zincirleme hata demiyorum, yanlışlıklar çıkıyor. Bu işin peşini bırakmayacağım; mutlaka bir dernek kurup sonuna kadar gideceğim”dedi.

Cevap Bekleyen Sorular

1-) Yeni Bakan Mehmet Cahit Turan’a İstanbul Halkalı-Tekirdağ Muratlı demiryolu hattının bakım ve yenileme ihalesinin hangi gerekçeyle iptal edildiği soruldu.(07.06.2018 İhalesi)

2-) Kazanın gerçekleştiği tren hattı üzerinde bakım ve denetim çalışmaları hangi kurum veya firmalar aracılığıyla yapılmıştır?

3-) Demiryolu hattı güzergahlarda arızaları haber vermek üzere görev yapan ‘yol bekçilerinin’ demiryollarındaki özelleştirmeler nedeniyle kadro dışı bırakılmasının gerekçesi nedir?

4-) Ulaştırma Bakanlığı, kazanın ‘aşırı yağışlar nedeniyle menfez ile ray arasındaki toprağın boşalmasından’ kaynaklandığını açıklamıştır. 25 yurttaşımızın hayatını kaybettiği kazanın nedeni ‘aşırı yağış’ mıdır? Kaza yerine en yakın ölçüm istasyonu olan Meteoroloji Genel Müdürlüğü (MGM) Muratlı İstasyonunun ölçmüş olduğu yağış değerleri saat 11.00-12.00 arasında 30.4 mm. ve 12.00 ile 12.26 arasında ise 2.0 mm olmak üzere 32.4 mm’dir. Bu rakamlar ‘aşırı yağış’ olarak nitelenebilir mi? Meteoroloji Sitesinde 100 mm.görünüyor. ♦ Kaza nedeni olarak yetkililerce ifade edilen ‘sözüm ona aşırı yağışların’ bu ve benzeri facialara sebebiyet verebileceği neden öngörülememiştir? Menfez ve ray arasındaki toprağın boşalmasını engelleyecek bir mühendislik tekniği henüz icat edilmemiş midir?

5-) Kazanın gerçekleştiği demiryolu hattında menfez temizliği yapılmadan dolguyla rayların yükseltilmesinin gerekçesi nedir?

6-) Kaza sonrası karadan ulaşımın güçlükle yapıldığı, yaralıların traktörlerle taşındığı ve bölgeye ekiplerin ulaşmasında geç kalındığı iddiaları doğru mudur?

7-) Ulaştırma Bakanlığı ihale verilen projelerin kontrolünü ve denetimini ne sıklıkla ve hangi aralıklarla yapmaktadır? Bahsi geçen demiryolu hattının kontrolü en son ne zaman yapılmıştır?

😎 Demiryolu hatlarının muayene ve bakımının düzenli şekilde yapılmadığı iddiaları doğru mudur? Bahsi geçen kazada yapı ruhsatlarından mühendis ve mimarların imzalarının kaldırılmış olmasının bir etkisi bulunmakta mıdır?

9-) Son 5 yılda bakım ihalesi iptal edilen demiryolu hattı sayısı kaçtır? Bu hatlar hangileridir? Hangi hatlarda bakım ve yenileme çalışması yapılma kararı alınmıştır ve uygulanmaktadır?

10-) Ulaştırma ve altyapı alanlarında uygulanan özelleştirme politikalarında bir değişiklik yapılacak mıdır?

11-) Bu ve benzeri kazaların bir daha yaşanmaması adına ne gibi önlemler alınacaktır? Demiryolu hatlarında denetim ve kontrol sıklığı artırılacak mıdır?

Bu meselenin herhangi bir biçimde geçiştirilemeyeceğini, olayın arkasında görünenleri değil, görünmeyen bütün sorumluların da ayrıntılı olarak ortaya çıkarılmasını biz Türkiye demokrasi güçleri sağlayacağız. Bir daha yok yere ölümlere göz yummayacağız.

İnsan hayatına değer vermeyen, hesap vermeyen faşist yönetimden biz halk olarak hesap soracağız. Saçma sapan ölümlerin son bulması yalnız halkın ellerindedir.

 

İsmet Akyel